ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ ตั้งอยู่ด้านหลังเขื่อนขุนด่านปราการชล บ้านท่าด่าน ตำบลหินตั้ง เป็นศูนย์เรียนรู้และศึกษาทฤษฎีเกษตรพอเพียงตามแนวพระราชดำริ เริ่มก่อสร้างเมื่อปี 2545 ในพื้นที่ 14 ไร่ โดยออกแบบได้อย่างเหมาะสมให้ผู้เข้าชมได้รับทั้งความรู้และความเพลิดเพลิน ประกอบด้วยอาคารนิทรรศการต้อนรับนักท่องเที่ยว อาคารประชุม ร้านค้าและ โรงละครกลางแจ้ง มีแปลงสาธิตกิจกรรมกลางแจ้งตามแนวพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ด้านการเกษตร ปศุสัตว์ และพลังงาน โดยจัดแปลงสาธิตประกอบด้วยทางเดินโดยรอบ ให้ผู้ที่สนใจเข้าไปศึกษาทดลองและเรียนรู้ด้วยตนเอง อาทิ
แปลงป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง คือ ไม้ผล ไม้ฟืน ไม้ใช้สอย และประโยชน์อย่างที่ 4 คือ มีป่าไม้ครอบคลุมช่วยในการอนุรักษ์ดินและน้ำส่งผลประโยชน์และสิ่งแวดล้อมอีกนานัปการ
แปลงทฤษฎีแก้มลิง หนึ่งในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ที่ใช้เป็นแม่แบบในการแก้ปัญหาน้ำท่วมในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล นั้นคือการแก้ปัญหาน้ำท่วมก็ให้ขุดคลองต่าง ๆ เพื่อชักน้ำให้มารวมกัน แล้วนำมาเก็บไว้เป็นบ่อพักน้ำจากนั้นจึงระบายน้ำลงทะเลเมื่อปริมาณน้ำทะเลลดลง ซึ่งเปรียบเหมือนลิงเวลากินกล้วยจะเก็บไว้ที่แก้มได้หลายลูกแล้ว ค่อย ๆ นำมาเคี้ยวกินภายหลัง
แปลงปลูกหญ้าแฝก ตัวช่วยสำคัญในการพลิกฟื้นปรับปรุงคุณภาพของดินให้สามารถทำการเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพและป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน และการพัฒนาทรัพยากรดินให้เกิดแร่ธาตุและความชุ่มชื้น รวมทั้งการบำรุงรักษาดินด้วยวิธีอื่น ๆ
แปลงทฤษฎีใหม่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระราชทานพระราชดำริให้จัดแบ่งที่ดินออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่ ขุดสระเก็บกักน้ำ (ร้อยละ 30) ทำนาข้าว (ร้อยละ 30) ปลูกพืชไร่หรือพืชสวน (ร้อยละ 30) เป็นที่อยู่อาศัยและเลี้ยงสัตว์ (ร้อยละ 10) เพื่อให้ราษฎรสามารถเลี้ยงตัวเองได้อย่างมั่นคง
จุดสาธิตเรื่องพลังงาน การผลิตกระแสไฟฟ้าจากถ่าน เครื่องผลิตไบโอดีเซล เครื่องผลิตแก๊สจากขยะที่จะได้ทั้งปุ๋ยน้ำชีวภาพและแก๊สไว้ใช้ในครัวเรือน หากใครได้เข้ามาชมและศึกษาอย่างจริงจังก็สามารถนำไปเป็นต้นแบบใช้งานได้จริง
ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ จึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดนครนายกบรรจุด้วยความรู้ควบคู่ความสุขตาสุขใจ ความเพลิดเพลินที่ได้มาเยือนที่สื่อความหมายผ่านนิทรรศการทั้งภายในและภายนอกอาคาร พร้อม ๆ กับการฝึกอบรมให้กับผู้ที่สนใจที่จะนำแนวคิดและทฤษฎีการพัฒนาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวไปประยุกต์ใช้ในการทำงานในชีวิตประจำวัน
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ผู้ประสานงานศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ นครนายก คุณปัญญา ปุลิเวคินทร์ โทร.081-9645915 คุณวริสร รักษ์พันธุ์ โทร.081-9703779 |