สุราษฎร์ธานี เป็นเมืองเก่าแก่ที่มีมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ชนพื้นเมือง ได้แก่ พวกเซมัง และมลายูดั้งเดิมชึ่งอาศัยอยู่ในเขตลุ่มน้ำหลวง ( แม่น้ำตาปี ) และบริเวณอ่าวบ้านดอนก่อนที่ชาวอินเดียจะอพยพเข้ามา ต ั้งหลักแหล่งและเผยแพร่วัฒนธรรม ดังปรากฏหลักฐานในชุมชนโบราณที่ อำเภอท่าชนะ อำเภอไชยา เป็นต้น
ต่อมาในพุทธศตวรรษที่ ๑๓ มีหลักฐานปรากฏว่าเมืองนี้ได้รวมกับอาณาจักรศรีวิชัย เมื่ออาณาจักรนี้เสื่อมลง จึงแยกออกเป็น ๓ เมือง คือ เมืองไชยา เมืองท่าทอง และเมืองคีรีรัฐ ขึ้นต่อเมืองนครศรีธรรมราช ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดฯ ให้ย้ายเมืองท่าทองมาตั้งที่บ้านดอน และยกฐานะเป็นเมืองจัตวาขึ้นตรงต่อกรุงเทพฯ พระราชทานนามว่าเมือง “ กาญจนดิษฐ์ ” ครั้นเมื่อมีการปกครองแบบมณฑล ได้รวมเมืองทั้งสามเป็นเมืองเดียวกันเรียกว่า เมืองไชยา ต่อมา พ . ศ . ๒๔๕๘ รัชกาลที่ ๖ โปรดฯ ให้เปลี่ยนชื่อเมืองไชยา มาเป็นเมืองสุราษฎร์ธานี แปลว่า เมืองแห่งคนดี
สุราษฎร์ธานี เป็นจังหวัดที่มีพื้นที่มากที่สุดของภาคใต้ ห่างจากกรุงเทพฯ ๖๘๕ กิโลเมตร มีพื้นที่ ๑๒ , ๘๙๑ ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ป่าดิบชื้นที่อุดมด้วยความหลากหลายของพืชพรรณและสัตว์ป่า และยังมีหมู่เกาะที่มีชื่อเสียง น้ำทะเลใส หาดทรายขาว อาทิ เกาะสมุย เกาะพะงัน เกาะเต่า และเกาะนางยวน ซึ่งแต่ละเกาะมีความหลากหลายของธรรมชาติแตกต่างกันไป
อาณาเขต
ทิศเหนือ ติดกับจังหวัดชุมพร และจังหวัดระนอง
ทิศใต้ ติดกับจังหวัดนครศรีธรรมราช และจังหวัดกระบี่
ทิศตะวันออก ติดกับอ่าวไทย และจังหวัดนครศรีธรรมราช
ทิศตะวันตกติดกับจังหวัดพังงาและจังหวัดระนอง
ระยะทางจากตัวเมืองไปยังอำเภอต่าง ๆ
อำเภอพุนพิน ๑๒ กิโลเมตร
อำเภอกาญจนดิษฐ์ ๑๘ กิโลมเตร
อำเภอท่าฉาง ๓๗ กิโลเมตร
อำเภอบ้านนาสาร ๔๑ กิโลเมตร
อำเภอบ้านนาเดิม ๕๐ กิโลเมตร
อำเภอคีรีรัฐนิคม ๕๕ กิโลเมตร
อำเภอดอนสัก ๖๑ กิโลเมตร
อำเภอเคียนซา ๖๑ กิโลเมตร
อำเภอไชยา ๖๘ กิโลเมตร
อำเภอพระแสง ๖๘ กิโลเมตร
อำเภอเวียงสระ ๖๘ กิโลเมตร
อำเภอวิภาวดี ๗๐ กิโลเมตร
อำเภอบ้านตาขุน ๗๑ กิโลเมตร
อำเภอท่าชนะ ๗๘ กิโลเมตร
อำเภอพนม ๘๐ กิโลเมตร
อำเภอเกาะสมุย ๘๔ กิโลเมตร
อำเภอเกาะพะงัน ๑๐๐ กิโลเมตร
อำเภอชัยบุรี ๑๑๒ กิโลเมตร
ระยะทางจากจังหวัดสุราษฎร์ธานีไปจังหวัดใกล้เคียง
ชุมพร ๑๑๗ กิโลเมตร
พังงา ๑๙๖ กิโลเมตร
ระนอง ๒๑๙ กิโลเมตร
นครศรีธรรมราช ๓๕๖ กิโลเมตร

รถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางสายธนบุรี - ปากท่อ ( ทางหลวงหมายเลข ๓๕ ) จากนั้นใช้ทางหลวงหมายเลข ๔ โดยผ่านจังหวัดเพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ ชุมพร แล้วเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข ๔๑ จนถึงสุราษฎร์ธานี รวมระยะทาง ๖๘๕ กิโลเมตร
รถไฟ จากสถานีรถไฟหัวลำโพง มีบริการเดินรถทุกวัน ระยะทาง ๖๕๐ กิโลเมตร ผู้โดยสารต้องไปลงที่สถานีรถไฟอำเภอพุนพิน ในจังหวัดสุราษฎ ร ์ธานี แล้วต่อรถประจำทางหรือแท็กซี่เข้าตัวจังหวัด ระยะทาง ๑๓ กิโลเมตร สอบถามรายละเอียดได้ที่ การรถไฟแห่งประเทศไทย โทร . ๑๖๙๐ , ๐ ๒๒๒๓ ๗๐๑๐ , ๐ ๒๒๒๓ ๗๐๒๐ สถานีรถไฟสุราษฎร์ธานี อำเภอพุนพิน โทร . ๐ ๗๗๓๑ ๑๒๑๓ หรือ www.railway.co.th
รถโดยสารประจำทาง บริษัท ขนส่ง จำกัด เปิดบริการเดินรถระหว่าง กรุงเทพฯ - สุราษฎร์ธานี ทุกวัน ใช้เวลาเดินทาง ๑๑ ชั่วโมง นอกจากนี้ยังมีบริการรถโดยสารปรับอากาศ กรุงเทพฯ - เกาะสมุย อีกด้วย รถออกจากสถานีขนส่งสายใต้ ถนนบรมราชชนนี รายละเอียดติดต่อ โทร . ๐ ๒๔๓๔ ๕๕๕๗ - ๘ ( รถธรรมดา ) และ ๐ ๒๔๓๕ ๑๑๙๙ , ๐ ๒๔๓๕ ๑๒๐๐ ( รถปรับอากาศ ) หรือบริษัทเอกชน โสภณทัวร์ โทร . ๐ ๒๔๓๕ ๕๐๒๓ , ๐ ๒๔๓๕ ๗๔๗๗ กรุงสยาม โทร . ๐ ๒๔๓๕ ๕๐๒๔ , ๐ ๒๒๘๒ ๒๑๑๘ , ๐ ๒๘๘๔ ๙๓๘๓
ศรีสุเทพ โทร. ๐ ๒๘๘๔ ๕๕๗๗, ๐ ๒๘๘๔ ๕๕๙๙ (รถออกวันเว้นวัน) หรือ www.transport.co.th
เครื่องบิน บริษัท การบินไทย จำกัด ( มหาชน ) มีบริการเที่ยวบินกรุงเทพฯ - สุราษฎร์ธานีทุกวัน ใช้เวลาในการเดินทาง ๑ ชั่วโมง สอบถามรายละเอียด โทร . ๑๕๖๖ , ๐ ๒๒๘๐ ๐๐๖๐ , ๐ ๒๖๒๘ ๒๐๐๐ สำนักงานสุราษฎร์ธานี โทร . ๐ ๗๗๒๗ ๒๖๑๐ , ๐ ๗๗๒๗ ๓๗๑๐ ท่าอากาศยานสุราษฎร์ธานี โทร ๐ ๗๗๒๕ ๓๕๐๐ ต่อ ๒๖๒ หรือ www.thaiairways.com นอกจากนี้ บริษัท บางกอกแอร์เวย์ จำกัด เปิดบริการเที่ยวบินไป - กลับ กรุงเทพฯ - เกาะสมุย ทุกวัน ใช้เวลาเดินทาง ๑ ชั่วโมง ๑๐ นาที สอบถามรายละเอียด โทร . ๐ ๒๒๖๕ ๕๕๕๕ หรือ เกาะสมุย โทร . ๐ ๗๗๔๒ ๒๕๑๒ - ๙ หรือ www.bangkokair.com