ดอยนางนอน อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย

ดอยนางนอน เป็นที่ตั้งของพระธาตุดอยตุง อันเป็นปูชนียสถานสำคัญของภูมิภาคนี้ อีกทั้งเป็นที่ประทับของสมเด็จย่า แม่ฟ้าหลวงของปวงชนชาวไทย สำหรับเทือกเขาดอยนางนอนนี้ มี จุดสูงสุดคือ ผาช้างมูบ ซึ่งมีความสูงจากน้ำทะเลประมาณ 830 เมตร
สภาพพื้นที่ทั่วไปของดอยนางนอนเป็นภูเขาหินปูน ซึ่งมีถ้ำอยู่หลายแห่ง ดังนั้นพื้นที่ทางตะวันตกจึงเป็นที่สูงและลาดลงไปทางตะวันออกเป็นพื้นที่การเกษตร ไปจนจรดเขตอำเภอเชียงแสน ส่วนทางทิศใต้เป็นที่ราบติดกับอำเภอแม่จันและอำเภอแม่ฟ้าหลวง
ตำนานดอยนางนอน
ตำนานเรื่องแรก
เรื่องตำนานดอยนางนอนนี้ เล่ากันว่านานมาแล้ว ณ เมืองเชียงรุ้ง สิบสองปันนา มีเจ้าหญิงองค์หนึ่งมีพระรูปงดงามเป็นที่ยิ่ง ได้แอบรักกับชายเลี้ยงม้าในวัง จึงหนีตามกันมาถึงที่ราบใกล้แม่น้ำโขง เมื่อเดินทางไปถึงที่นั่น เจ้าหญิงก็ทรงครรภ์ได้หลายเดือนแล้ว จึงเสด็จต่อไปไม่ไหว บอกพระสวามีว่าจะประทับรออยู่ที่นั่น สวามีก็บอกว่าจะไปหาอาหารมาให้ อย่าไปไหนนะ ชายหนุ่มก็ไปแล้วไปลับไม่กลับมาเสียที มาได้ข่าวอีกที ปรากฏว่าถูกฆ่าโดยทหารของพระราชบิดาเจ้าหญิงที่สะกดรอยตามมานั่นเอง ด้วยความเสียใจ นางจึงใช้ปิ่นปักผม แทงพระเศียรของพระองค์จนเลือดไหลออกมาเป็นสาย กลายเป็นแม่น้ำแม่สายในทุกวันนี้และพระวรกายของพระองค์ที่นอนเหยียดยาวจากทิศใต้จรดทิศเหนือ ก็กลายเป็นดอยนางนอนจนทุกวันนี้ โดยส่วนของพระอุทร(ท้อง)ก็เป็นดอยตุง
ทางไปอำเภอแม่จัน มีขุนเขาทอดตัวคล้ายผู้หญิงนอนเหยียดยาว เรียกว่า ดอยนางนอน เดิมชื่อ ดอยตายสะหรือดอยสามเส้า ซึ่งเกี่ยวกันกับตำนานลาวจก เทวบุตรอย่างแนบแน่น ดอยส่วนที่ศีรษะเรียกว่า ดอยจ้อง หรือดอยจิกจ้อง (เดิมเรียกดอยนี้ว่า ดอยท่าหรือดอยต้า) เป็นดอยของลูกชายปู่เจ้าลาวจกที่รอคอยพ่อ ดอยลูกถัดมาเรียกว่า ดอยย่าเฒ่า ซึ่งเป็นภรรยาของปู่เจ้าลาวจก ส่วนดอยอีกลูกหนึ่งคือ ดอยดินแดง หรือดอยปู่เจ้าลาวจก หรือเป็นที่รู้จักกันดีในนามของ ดอยตุง
เชื่อกันว่า ดอยทั้ง ๓ นี้เป็นที่อยู่อาศัยเดิมของลาวจักราช ผู้เป็นต้นวงศ์ของพญามังราย ก่อนที่จะเคลื่อนย้ายมาสร้างเมืองหิรัญนครเงินยาง เหนือดอยดินแดงเป็นที่ประดิษฐานพระธาตุดอยตุง อันถือเป็นปฐมธาตุแห่งแรกของภาคเหนือ
ตำนานเรื่องที่สอง เล่าโดยลุงปัน
จักกล่าวขานตำนานดอยนางนอน ความเดิมมีอยู่ว่า มีพญาครุฑตัวหนึ่งได้ลักพาเอาพญานาค มาซุกซ่อนนอนอยู่บนดอยแห่งนี้ คือนามว่า ดอยนางนอน ฝ่ายพญานาคก็ค้นหาลูกสาวจนทั่วเมืองบาดาลก็หาพบไม่ จึงดำดอนชอนป่าแหวกแผ่นดิน โผล่ขึ้นมา ณ ถ้ำหลวง แล้วพบลูกสาวบริเวณ ขุนน้ำนางนอน พญานาคได้ขอลูกสาวคืน ส่วนพญาครุฑ ได้ขอเงินทองเป็นของแลกเปลี่ยน พญานาคก็ยอมกลับไปเอาเงิน เอาทอง พร้อมบริวารมาอาศัยอยู่บริเวณ หนองละกา หรือที่ชาวบ้าน หนองตานาค นอกจากนั้น พญานาคยังได้สร้างเจดีย์ เป็นอนุสรณ์ ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า พระธาตุจอมนาค ยังทุกวันนี้ ส่วนเงินทองที่เหลือ พญาครุฑเอาเก็บไว้ ใน ถ้ำทรายทอง นั้นเอง พญานาคพาลูกสาวกลับเมืองบาดาล ส่วนพญาครุฑได้ เสียชีวิตบนดอยตุง กลายเป็น ผารูปรุ้งอยู่ทางทิศตะวันออก ของพระธาตุดอยตุง
ที่มา http://web.chiangrai.net/tourcr/Trip/DoiNangnon.html

อยู่ระหว่างการเดินทางจาก อำเภอแม่สายฟ้าหลวง สู่อำเภอแม่จัน