พิพิธภัณฑ์วีรชนอดีตทหารจีนคณะชาติภาคเหนือประจำประเทศไทย ต.แม่สลองนอก อ.แม่จัน จ.เชียงราย

พิพิธภัณฑ์วีรชนอดีตทหารจีนคณะชาติภาคเหนือประจำประเทศไทย ประกอบด้วยพื้นที่หลัก 2 ส่วน คือ ด้านหน้าเป็นบริเวณร้านค้า ส่วนด้านในเป็นพิพิธภัณฑ์ ภายในพิพิธภัณฑ์แบ่งออกเป็น 3 อาคารหลัก เป็นสถาปัตยกรรมแบบจีน อาคารทางซ้ายมือเป็นอาคาร "พิพิธภัณฑ์ห้องที่ 1" อาคารตรงหน้าผู้ชมเป็น "อนุสรณ์สถานทหารจีนคณะชาติ ภาคเหนือประจำประเทศไทย" และอาคารทางขวามือเป็น "พิพิธภัณฑ์ห้องที่ 2 และ 3"
ภายในอาคารหลังที่ 1 เล่าเรื่องการต่อสู่ของทหารจีนคณะชาติ โดยเรียงลำดับตามเหตุการณ์
ความเป็นมาของกองกำลังจีนคณะชาติ พ.ศ.2492 (หลูฮั่น ผู้ว่าฯ ยูนนาน ปฏิวัติเมื่อ 8 ธ.ค. 2492)
การรบที่เมืองโก ท่าขี้เหล็ก 2493
การรบที่เมืองสาดและโจมตียูนนาน 2494
การรบที่ลุ่มแม่น้ำสาละวินและการถอนกำลังสู่ไต้หวันครั้งแรก (2494)
การรวมตัวที่เมืองเจียงลาและการอพยพสู่ไต้หวันครั้งที่ 2 (2505 - 2503)
การรบทางภาคเหนือของไทย
เนื้อหาของนิทรรศการเน้นการลำดับเหตุการณ์ต่างๆ ที่ทหารจีนคณะชาติเข้าไปเกี่ยวกับข้อง โดยอาศัยวันเวลาในการรบเป็นสำคัญ การจัดแสดงส่วนใหญ่อาศัยภาพถ่ายพื้นที่รบและเหตุการณ์ รวมถึงการสร้างโมเดลจำลองพื้นที่รบที่แสดงให้เห็นเส้นทางการเดินทัพและการสู้รบ อย่างไรก็ตาม จะมีเครื่องใช้ของทหารให้เห็นอยู่บ้างแต่ไม่มากนัก นอกจากนี้ คำให้การของผู้ที่อยู่ได้เหตุการณ์ยังไม่ได้มีการบันทึกหรือศึกษาไว้ ซึ่งเป็นที่น่าเสียดาย เพราะผู้ที่ร่วมในเหตุการณ์ที่ยังมีชีวิตอยู่เหลือไม่มากแล้วในปัจจุบัน
ส่วนอาคารกลางที่เป็นอนุสรณ์สถานเป็นสถานที่ตั้งของ "ป้ายวิญญาณ" ของผู้ที่ล่วงลับในเหตุการณ์ ตั้งไปตามผนังด้านในของอาคารเป็นชั้นๆ ในแต่ละปีจะมีการจัดพิธีรำลึกถึงผู้วายชนม์
ภายในอาคาร 2 ยังแสดงให้เห็นถึงการสงเคราะห์ต่างๆ ของสมาคมจีนเพื่อสงเคราะห์ผู้ประสบภัย ความช่วยเหลือดังกล่าวอยู่ภายใต้แนวคิด "ธารน้ำใจจากไต้หวัน" (Love of Motherland and the Benevolence of Taiwan) ทั้งการสงเคราะห์ในรูปแบบของสิ่งของ ทุนการศึกษา
บัตรค่าผ่านประตู ท่านละ 20 บาท
ข้อมูลอ้างอิงจาก สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอแม่ฟ้าหลวง. พิพิธภัณฑ์วีรชนอดีตทหารจีนคณะชาติภาคเหนือ ประเทศไทย หมู่บ้าน