ถ้ำฤาษีเขางู ตั้งอยู่ในเขต ต.เกาะพลับพลา อำเภอเมือง จ.ราชบุรี
ถ้ำฤาษีเขางู ตั้งอยู่บริเวณเชิงเขา ในบริเวณสวนสาธารณะเขางู ตำบลเกาะพลับพลา ลักษณะเป็นถ้ำหรือศาสนสถานที่เกี่ยวเนื่องกับพุทธศาสนา ภายในถ้ำพบพระพุทธรูปจำหลักติดผนังถ้ำ เป็นพระพุทธรูปนั่งห้อยพระบาท ปางแสดงธรรมเทศนา ตามแบบพุทธศิลป์สมัยทวารวดี (พุทธศตวรรษที่ 11–13) รู้จักกันทั่วไปว่า พระพุทธฉายถ้ำฤาษีเขางู ลักษณะพระพักตร์แบน พระขนงเป็นเส้นนูนโค้งต่อกันเป็นรูปปีกกา พระเนตรโปน พระนาสิกแบน พระโอษฐ์หนา ขมวดพระเกศาใหญ่ มีรัศมีเป็นรูปดอกบัวตูม ระหว่างข้อพระบาทมีจารึกอักษรปัลลวะภาษาสันสกฤต อ่านว่า ปุญกรรมชระศรีสมาธิคุปตะ แปลว่า พระศรีสมาธิคุปตะเป็นผู้บริสุทธิ์ด้วยการทำบุญ นับเป็นร่องรอยศิลปะสมัยทวารวดีที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง ภายในถ้ำยังมีพระพุทธรูปหินทรายศิลปะสมัยอยุธยาอีกหลายองค์ สถานที่ท่องเที่ยวใกล้ภายในอุทยานหินเขางู ถ้ำจีน – จาม ในสมัยทาราวดี มีผู้ค้นพบว่าบริเวณเทือกเขางูมีอยู่ 3 ถ้ำ คือ ถ้ำฤาษี ถ้ำฝาโถ ถ้ำจีน – จาม ในสมัยทาราวดี เล่าขานกันว่าทั้ง 3 ถ้ำ เป็นถ้ำที่ศักดิ์สิทธิ์ ภายในถ้ำมีประติมากรรมทางประวัติศาสตร์ และภูมิศาสตร์มีพระพุทธรูปปรางค์ลีลาประดิษฐานอยู่ภายในถ้ำ และแกะสลักประติมากรรมฝาผนังเป็นการบูรณะ ปรับปรุงให้โดยให้ปั้นปูนทับองค์เดิมไว้ตราบจนถึงปัจจุบัน ถ้ำฝาโถ ห่างจากถ้ำฤาษีเขางูไปทางตะวันตกราว 250 เมตร มีภาพสลักบนผนังทิศใต้ ได้แก่ ภาพพระพุทธรูปไสยาสน์ขนาดใหญ่ เหนือขึ้นไปเป็นภาพเทพชุมนุมและภาพปูนปั้นรูปต้นไม้ ด้านทิศเหนือเป็นภาพสลักพระสาวกสององค์ องค์ประกอบคล้ายที่ถ้ำจาม คือ เป็นภาพพระพุทธประวัติตอนปรินิพพาน มีงานนมัสการเป็นประจำทุกปี ในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 11 สวนสาธารณะ จ.ราชบุรี เป็นสถานที่ออกกำลังของประชาชน และพักผ่อนหย่อนใจ ติดริมถนนเส้น 3089 บริเวณเขาจะมีภาพแกะสลักประติมากรรมพระพุทธปรางค์ลีลา ขนาดใหญ่อยู่ สถานที่ท่องเที่ยวอื่น ๆ บริเวณเทือกเขางูนี้ยังมีถ้ำระฆัง และเขาพระบาทซึ่งมีรอยพระพุทธบาทบนยอดเขาและเป็นจุดชมวิวทิวทัศน์เทือกเขางู
เส้นทางแรก ห่างจากตัวเมืองไปตามทางหลวงหมายเลข 3087 (สายราชบุรี-จอมบึง-สวนผึ้ง) ห่างจากตัวเมืองราชบุรีไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ประมาณ 8 กิโลเมตร จะพบสี่แยก ให้เลี้ยวขวาแล้วขับมาประมาณ 1 กม. จะพบ อุทยานหินเขางู อยู่ด้านซ้ายมือ เส้นทางที่สอง มาจากทางหลวงหมายเลข 3089 (มาจากแยกบางแพเลี้ยวมาทาง อ.โพธาราม ขับทางวัดหนองหอย) ประมาณ 34 กม. จะพบอุทยานหินเขางู อยู่ด้านขวามือ แผนที่ตั้งถ้ำฤาษีเขางู
ทั่วโลก annaontour