อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง มีพื้นที่ครอบคลุมอยู่ในท้องที่ อำเภอบางสะพาน อำเภอทับสะแก และอำเภอเมือง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยางเป็นอุทยานที่ยังคงอุดมสบูรณ์ด้วยพืชพันธุ์ธรรมชาติ รวมทั้งเป็นสถานที่ที่น่าพักผ่อนหย่อนใจในการพักเที่ยวชม เนื่องจากภายในอุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง มีทั้งน้ำตก จุดชมวิว ให้นักท่องเที่ยวได้ชม และยังเป็นสถานที่ที่ร่มรื่น จึงทำให้น้ำตกห้วยยางเป็นที่รู้จักของชาว จ.ประจวบคีรีขันธ์ ชายหาด มีเนื้อที่ประมาณ 198.88 ตารางกิโลเมตร หรือ 124,300 ไร่
ประวัติความเป็นมา
สำนักงานป่าไม้เขตเพชรบุรี ได้มีหนังสือ ที่ กษ 0714 ( พบ)/ 825 ลงวันที่ 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2530 แจ้งว่าได้รับหนังสือจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ที่ ปจ 0009/940 ลงวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2530 ส่งรายงานการตรวจดูแลป่าสงวนแห่งชาติ ของสำนักงานป่าไม้อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ว่าในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าทับสะแก มีน้ำตกที่สวยงาม 2 แห่ง สมควรจัดตั้งเป็นวนอุทยาน สำนักงานป่าไม้เขตเพชรบุรี จึงได้ให้เจ้าหน้าที่หน่วยป้องกันรักษาป่าที่ ปจ 3 ( ทับสะแก ) ออกไปสำรวจข้อมูลรายละเอียดแล้ว ปรากฏว่าพื้นที่ดังกล่าวมีน้ำตกขาอ่อน ( ทับมอญ ) และน้ำตกห้วยหินดาษ เหมาะสมจัดตั้งเป็นวนอุทยานเพื่อรักษาสภาพป่าไม้ และต้นน้ำลำธารอันสวยงามนี้ไว้ ซึ่งผู้อำนวยการกองอุทยานแห่งชาติ ( นายธำรงค์ ประกอบบุญ ) ได้มีบันทึกลงวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2530 เสนอกรมป่าไม้ เห็นควรจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ เพื่อคุ้มครองรักษาต้นน้ำลำธารนี้ไว้ และกองอุทยานแห่งชาติได้มีหนังสือที่ กษ 0713/1673 ลงวันที่ 9 ิมิถุนายน พ.ศ. 2530 ให้หัวหน้าวนอุทยานน้ำตกห้วยยาง นายสินธุ์ มะลิวัลย์ เจ้าหน้าที่ป่าไม้ 4 ทำการสำรวจเบื้องต้นบริเวณน้ำตกทั้ง 2 แห่ง ผลการสำรวจตามหนังสือวนนอุทยานน้ำตกห้วยยาง ที่ กษ 0713 ( หย)/ 161 ลงวันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2530 เห็นควรผนวกป่าและน้ำตกทั้ง 2 แห่ง เข้ากับวนอุทยานน้ำตกห้วยยาง จัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติให้ยืนนานต่อไป ต่อมากองอุทยานแห่งชาติได้มีหนังสือที่ กษ 0713/2613 ลงวันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2531 ให้วนอุทยานน้ำตกห้วยยาง สำรวจพื้นที่หาดวนกร เพื่อผนวกเป็นอุทยานแห่งชาติด้วย ตามคำแนะนำของผู้ช่วยป่าไม้เขตเพชรบุรี ( นายเกษม รัตนไชย ) ผลการสำรวจ ตามหนังสือวนอุทยานที่ กษ 0713 ( หย)/ 148 ลงวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2531 เห็นควรผนวกป่าวังด้วนและป่าห้วยยาง ( หาดวนกร ) เข้ากับพื้นที่ทั้งหมด จัตตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติเช่นกัน
จากการไปตรวจราชการในท้องที่สำนักงานป่าไม้เขตเพชรบุรี ของนายยุกติ สาริกะภูติ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รักษาราชการแทนอธิบดีกรมป่าไม้ ระหว่างวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2531 - วันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2532 ได้สั่งการให้รวมพื้นที่บริเวณหาดวนกรเข้าเป็นอุทยานแห่งชาติ และในการประชุมผู้อำนวยการกองในสังกัดกรมป่าไม้ เมื่อวันที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2532 ได้พิจารณาให้ผนวกพื้นที่ป่าห้วยยางและสวนป่าห้วยยาง ( พื้นที่ติดต่อกับหาดวนกร ) เป็นอุทยานแห่งชาติด้วย
กองอุทยานแห่งชาติ ได้ดำเนินการผนวกบริเวณพื้นที่ป่าน้ำตกขาอ่อน น้ำตกห้วยหินดาษ และวนอุทยานน้ำตกห้วยยางในป่าทับสะแก ท้องที่ตำบลธงไชย อำเภอบางสะพาน ตำบลอ่างทอง อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และป่าวังด้วน ป่าห้วยยาง ท้องที่ตำบลห้วยทราย อำเภอเมือง และตำบลห้วยยาง อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ รวมเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 198.88 ตารางกิโลเมตร หรือ 124,300 ไร่ ( ทั้งนี้รวมที่เป็นพื้นน้ำด้วย 15.36 ตารางกิโลเมตร ) ให้เป็นอุทยานแห่งชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504
ปัจจุบันอุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง ได้ประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 แล้ว โดยได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 108 ตอนที่ 215 ลงวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2534 เป็น อุทยานแห่งชาติลำดับที่ 70 ของประเทศไทย
สอบถามรายละเอียด อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง ต.ห้วยยาง อ.ทับสะแก จ.ประจวบคีรีขันธ์ 77130 โทรศัพท์ 0-1215-0737

- น้ำตกห้วยยาง มีทั้งหมด 9 ชั้น น้ำตกชั้นล่างๆ เป็นน้ำตกขนาดเล็ก ธารน้ำไหลมาตามโขดหินสูงตั้งแต่ 2-5 เมตร บริเวณน้ำตกชันที่ 5 จะมองเห็นสายน้ำตกจากผาสูงประมาณ 15 เมตร งดงามมากแต่ต้องปีนและไต่โขดหินขึ้นไป จึงเป็นอันตรายได้ในช่วงฤดูฝนที่น้ำหลาก บริเวณชั้นที่ 4 ยังมีทางแยกขึ้นสู่ จุดชมดวงอาทิตย์ขึ้นที่งดงามมาก สามารถมองเห็นทัศนียภาพไปได้ไกลถึงชายทะเล
- จุดชมวิวบนอุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง ซึ่งท่านสามารถขึ้นไปชมได้ บรรยากาศด้านบนจุดชมวิวจะร่มรื่นเหมาะแก่การชมทัศนียภาพรอบ ๆ อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง ในยามที่อากาศสดในท่านสามารถมองเห็นทิวทัศน์ รอบ ๆ ได้อย่างสวยงาม

จากกรุงเทพฯ ขับมุ่งตรงสู่ จ.เพชรบุร จากตัวเมืองเพชรบุรี ท่านจะผ่านทางเข้าหาดชะอำ ซึ่งอยู่ทางด้านซ้ายมือ (เป็นสี่แยกไฟแดง) ไม่ต้องเลี้ยว ให้ขับตรงไปอีกประมาณ 25 กม. ท่านจะถึงตัวอำเภอหัวหิน จากตัวเมืองหัวหินใช้ทางหลวงหมายเลข 3219 เพื่อมุ่งหน้าไปทาง อ.ทับสะแก เมื่อไปถึง อ.ทับสะแก จะมีป้ายบอกทางน้ำตกห้วยยางซึ่งอยู่ทางด้านขวามือของท่าน ซึ่งทางจะเป็นรถวิ่งทางเดียว ให้ท่านหาทางเลี้ยวรถกลับเพื่อมุ่งหน้าสู่อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง เมื่อเลี้ยวเข้ามาทางอุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยางแล้ว ให้ท่านขับเข้ามาประมาณ 4 กม. ก็จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง (ทางราดยางตลอดครับ)